İyunun 23-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev və Rusiya Prezidenti Vladimir Putin arasında telefon danışığı baş tutub. Tərəflər arasında əsas müzakirə mövzusunun isə Azərbaycan, Ermənistan və Rusiya arasında imzalanmış 2020-ci il 10 noyabr və 2021-ci il 11 yanvar tarixli bəyanatların həyata keçirilməsinin praktiki aspektləri olduğu bildirilib.
Qeyd edək ki, prezidentlərin telefon danışığından öncə iki ölkənin xarici işlər nazirləri - Ceyhun Bayramov və Sergey Lavrov arasında da müzakirələr aparılıb.
Regiondakı mövcud situasiyanı nəzərə alsaq, danışıqlar zamanı bölgədə kommunikasiya xətlərinin açılması ilə bağlı məsələlərə daha çox yer verildiyini iddia edə bilərik. Çünki bəyanatların tərkib hissəsi də nəqliyyat dəhlizinin getdikcə daha zəruri olmasını özündə əks etdirir. Xatırladaq ki, sözügedən məsələ 10 noyabr bəyanatının 9-cu bəndində, cəmi 2 ay sonra imzalanan 11 yanvar bəyanatının məhz 2-ci bəndində yer alıb. Bu isə tərəflər üçün məsələnin tərəflər üçün nə qədər ciddi nöqtədə dayandığının göstəricisidir.
MÖVZU İLƏ BAĞLI:
İlham Əliyevlə Putin Qarabağı müzakirə etdi
Telefon danışığının məhz indiki vaxtda baş tutması da təsadüfi qarşılanmamalıdır. Çünki Ermənistandakı gərgin vəziyyətlə əlaqədar olaraq, Azərbaycanın sərhədlərin delimitasiyası ilə bağlı rəsmi İrəvana verdiyi möhlət 20 iyun parlament seçkilərinə qədər idi. Artıq seçimlərin başa çatması və Paşinyan iqtidarının davam edəcəyinin bəlli olması səbəbindən nəqliyyat koridoru üçün müzakirələrə başlamağın vaxtının gəldiyini deyə bilərik.
Eyni zamanda Nikolun Azərbaycanın dövlət sərhədlərini tanıması ilə bağlı müqaviləyə imza atacağı haqqında yayılan iddialar da Bakı və İrəvan arasında dialoq üçün lazımi zəminin yaranmağa başladığını bir daha təsdiq edib.
Əvvəlcə ikitərəfli, sonra üçtərəfli danışıqlar
Müzakirələrin “restart”ı məhz rəsmi Bakının istəyi ilə baş tutub və ilk danışıqların opponenti kimi rəsmi Moskva seçilib. Səbəb isə bəsitdir: Azərbaycan Rusiyanın Zəngəzur dəhlizinin açılmasına təsir edə biləcək əsas faktor olduğuna əmindir. Ona görə də danışıqlar ilk olaraq Bakı və Moskva arasında, daha sonra isə Bakı, İrəvan və Moskvanın iştirakı ilə aparılacaq.
Əgər Kreml, həqiqətən də, kommunikasiyaların bərpasında maraqlı olarsa, lazımi təsir mexanizmlərindən Ermənistana qarşı istifadə etməklə məsələni qısa müddətdə həll edə bilər.
Rusiyanın nəqliyyat koridorunun açılmasında maraqlı olması isə şübhəsizdir.
Xüsusilə də, Ermənistan mətbuatında son günlər geniş yayılan “Zəngəzur ərazisində Azərbaycanla sərhəddə Rusiya hərbiçilərinin yerləşdirilməsi” iddiaları sözügedən marağın mövcudluğunun bariz sübutudur.
Azərbaycan tərəfi isə ilk olaraq, rəsmi Moskva ilə ümumi razılığı əldə etməyə çalışır.
Ermənistanınsa, onsuzda Rusiyanın sözündən çıxmaq kimi seçim alternativi yoxdur.
Bütün sadalananlar isə bir nöqtəyə işarə edir; Zəngəzur dəhlizinin açılacağı gün yaxındır...
Murad Əhmədov, Bizim.Media