Məşhur həkimin nəvəsinin ölüm səbəbi və səbəbkarları niyə GİZLƏDİLİR? – ŞİKAYƏT  

Şikayətçimiz Azərbaycan Tibb Universitetinin dosenti, ixtiraçı alim, tanınmış həkim Zeyqəm Süleymanovdur. Şikayəti isə Məhkəmə-Tibbi Ekspertiza və Patoloji Anatomiya Birliyinin direktoru, professor Ədalət Həsənovun ədalətsizliyindən və onun əməkdaşlarının məqsədyönlü şəkildə etinasız münasibətindəndir.

Hadisənin tarixçəsi...

Zeyqəm Süleymanovun sözlərinə görə 12 avqust 2020-ci il axşam saat 8-9 radələrində gözləmədikləri halda yaşadıqları evə gəlininin anası, dayısı, dayısı arvadı və anasının dayısı oğlu basqın edərcəsinə gəliblər.

Oğlan uşağına 7-8 aylıq hamilə olan gəlinini və 1 yaş 3 aylıq qız nəvəsini heç bir əsas olmadan, müxtəlif böhtan (qızları daha bu evdə yaşaya bilməzmiş, biz onu ailəlikcə incidirmişik, əri onu döyürmüş, atasını söyürmüş) və digər bəhanələrlə yaşadıqları evdən aparıblar.
Gedərkən gəlin bütün əşya-geyim və sənədləri götürərək həm ərinin, həm də onun ailə üzvlərinin telefonlarını bloklayıb. 

Avqustun 12-dən 13-nə keçən gecə  gəlində dölyanı suyun axması baş verib və o yalnız gündüz saat 10-12 radələrində Respublika Kliniki Xəstəxanasının doğum və “Şüa-Diaqnostika” şöbələrinə müraciət edib.

Həkimlər tərəfindən özü və bətnindəki uşaq müayinə olunub. Müayinə protokolunda, ana bətnindəki uşağın inkişafının hamiləliyin müddətinə uyğun olaraq görünüb və uşağın həyati təhlükəsi olmayıb.

Ultrasəs müayinəsində uşağın ürək döyüntüləri, beyni, inkişafı, təxmini çəkisinin normal olduğu, yalnız dölyanı suyun azaldığı müşahidə edilib. Amma su şəffaf olub, yəni o dövrdə infeksiyalaşma hələ baş verməyib.

Bununla belə, dölyanı su açıldığına görə anaya yataq şəraitində müalicə olunması tövsiyyə olunub (bunu gəlin müstəntiqə verdiyi izahatında da qeyd edib), stasionar müalicədən imtina edən gəlinə müvafiq müalicə yazılıb.

Müalicə nəticəsində dölyanı suyun axması kəsilməsə də, gəlin bu barədə həkimə məlumat verməyib və suyun axması davam edə-edə dayısı evində həkim nəzarəti olmadan qalıb.

Avqustun 19-da gecə saat 8-9 radələrində gəlində uşaqlıq qanaması baş verib və o səhlənkarlıq edərək yalnız saat 23:37-də müalicəni təyin etmiş həkimə zəng vurub, qanaması olduğunu bildirib (araşdırma sənədləri arasında bunların sübutu var).
Beləliklə avqustun 20-də saat 00:55-də 32 həftəlik oğlan uşağı cərrahi müdaxilə ilə doğulub və doğularkən koma vəziyyətində olduğundan reanimasiya şöbəsinə yerləşdirilib. Avqustun 21-də icra olunmuş neyrosonoqrafiya müayinəsi zamanı “Uşaqda beyin şırımı və beyin qırışları aydın görünmür, periventrikulyar ödem və qansızma I dərəcə izlənir. Abdominal müayinə zamanı hər iki böyrəklər normaldır, öd kisəsi möhtəviyyatı qatılaşmış izləndi”- diaqnozu verilib.

Baş verən bütün bu hadisələr uşağın atasından və onun həkimlərdən ibarət olan ailədən 34 saat ərzində gizlədilib. Reanimasiya şöbələrinin həkimlərinin bütün səylərinə baxmayaraq uşaq 9 gün sonra xəstəxanada ölüb.

Acınacaqlı fakt və tərəflər...

Ortada acınacaqlı bir fakt var...Bu məsum bir körpənin ölüm faktıdır. Tərəflər də var. Birinci tərəf hər cür qayğı ilə əhatə olunmuş və bətnində sağlam uşaq daşıyan, lakin mənasız bir kaprizə görə ər evindən getmək istəyən ana, ikinci tərəf hamilə qadını israr və təkidlə ər evindən aparanlar, üçüncü tərəf isə məsum uşağın həyatı uğrunda mübarizə aparan həkimlərdir. 

Zeyqəm Süleymanovun iddiasına görə bu acınacaqlı faktın, yəni məsum uşağın ölümünə bilərəkdən və ya bilməyərək səbəbiyyət verənlər bu tərəflərdən biridir:

“Çünki uşaq ata evində ikən sağlam olub.  Bunu ertəsi gün həyata keçirilən müayinələr sübut edir. Deməli məsum körpənin ölümünün səbəbkarını qarşı tərəflər arasında axtarmaq lazımdır, burada başqa bir ehtimal yoxdur”.

Səbəbkar axtarışı və müraciət olunmuş qurum...

Zeyqəm Süleymanov nəvəsinin ölümünün səbəbkarı kimdir sualına cavab tapmaq üçün Yasamal Rayon Prokurorluğuna müraciət edib. İlk müraciət 2020-ci ilin sentyabr ayının 3-də, uşaq ölümündən cəmi bir neçə gün sonra olunub. İlk müraciət heç bir nəticə verməyib.

Şikayətçiyə uzun-uzadı izah olunub ki, ölkəmizdə komatoz vəziyyətdə doğulan və sonra ölən uşaq üçün ananı məsuliyyətə cəlb etmək praktikası və uyğun qanun maddəsi yoxdur.

Yasamal Rayon Prokurorluğuna 2021-ci ilin noyabr ayında ikinci müraciət olunub. Bundan sonra hadisə daha ciddi şəkildə araşdırılmağa başlanılıb və iş materialları rəy üçün Səhiyyə Nazirliyi Məhkəmə-Tibbi Ekspertiza və Patoloji Anatomiya Birliyinə göndərilib.

Cavab olaraq 28.03.2022-ci il tarixli KEŞ 130 nömrəli ekspert rəyində göstərilib ki, həkimlər tərəfindən qoyulmuş “Erkən doğulmuş uşaq, Tənəffüs pozulması sindromu, Periventrikulyar ödem, Qansızma və Bətndaxili infeksiya” diaqnozları düzgün qoyulub və yenidoğulmuş uşağa göstərilən tibbi yardımlar onun vəziyyətinə uyğun olub.

Verilmiş bu rəyə əsaslanan müstəntiq 31 mart 2022-ci il tarixli qərarı ilə 36-C-22 nömrəli araşdırma materialı üzrə cinayət işinin başlamasını rədd edib.

Bu sualın cavabı niyə gizlədilir?

Şikayətçi israrla cavab almaq istədiyi sualın cavabının ortada olmadığını vurğulayıb:

“İlk baxışda hər şey məntiqi görünür, lakin gözdən qaçıbmı, əhəmiyyətmi verilməyib, yoxsa bilərəkdənmi toxunulmayıb o suala? Necə olub ki, avqustun 13-də normal vəziyyətdə olan və həyati təhlükəsi olmayan 31 həftəlik döl bir həftə ərzində ana bətnində komatoz vəziyyətə düşüb? Həkim günahı yoxdursa, kimdir günahkar sualının cavabı niyə yoxdur? Həm də bu sualın cavabını tanınmış alim-həkim tələb edirsə, niyə görməzlikdən gəlinir? Bu bir təsadüfdürmü?”

Prokurorluq qarşısında qoyduğu sualların cavabını ala bilməyən Zeyqəm Süleymanov ekspertlərə məsuliyyət daşıdıqlarını yazılı şəkildə xatırladaraq çətinliklə də olsa işin təkrar ekspertizaya göndərilməsinə nail olub və bu dəfə ekspertlər qarşısında qoyulan sualları müstəntiq daha peşəkarcasına 5 qrup şəklində tərtib edib. 

“Məhkəmə icraçılarına təsir edən əl var...”

Şikayətçi qeyd edib ki, ekspertlər Cavid Cahangirli, Minurə Kazımova və Aynur Fərzəliyevanın imzası ilə ona 2022-ci il iyulun 4-də gəlinmiş 5 bənddən ibarət nəticə təqdim edilib:

“Bütün məsələlərə aydınlıq gətirilib. Yalnız 13.08.2020-ci il tarixindən sonra dölyanı suyun axmağa davam etməsinə baxmayaraq həkimə getməmək və ona hətta xəbər verməmək,  (hüquqi dildə - hərəkətsizlik) həmçinin 19.08.2020-ci il tarixində saat 21 radələrində başlayan qanama ilə həkimə gec müraciət etməklə (23:37)  uşağın komatoz vəziyyətdə doğulması arasında səbəbli əlaqə vardırmı?” sualı yenə cavabsız qalıb.

Bu yenə də təsdüfdürmü? Xeyr! Hadisənin davamı göstərir ki, ortada ekspertlərə, Lənkəran Qəyyumluq və himayəçilik komissiyasına, məhkəmələrə (Lənkəran Rayon və Şirvan Apellyasiya), həmçinin Lənkəran Rayon Məhkəmə icraçılarına təsir edən bir əl var, sahibi görünmür, amma bu əlin fəaliyyəti aktiv şəkildə hiss edilir.

“Burada mən, Bağdadda kor xəlifə...”

Həkim Zeyqəm Süleymanov deyir ki, hamiləliyin son dövrlərində ortaya çıxan erkən doğuş əlamətləri bilavasitə Patoloji doğum şöbəsində stasionar müalicəsi  üçün bilavasitə göstərişdir.

Bu qaydaya əməl olunmadığı və dölyanı suyun kəsilmədiyi səbəbindən uşaq ananın bətnində köməksiz vəziyyətdə qalıb:

“Uşağın tibbi müalicəyə və tibbi yardıma ehtiyacı olsa da, nə həkimə gediblər, nə də suyun dayanmadığını həkimə xəbər verməyiblər. Bir sözlə uşağı ölümə tərk ediblər. Maddi sıxıntıdanmı, yoxsa acıqlamı etdilər –  bilmirəm, ancaq görünən odur ki, ya bilərəkdən, ya da bilməyərəkdən ölümə səbəbiyyət veriblər.
Bu isə cinayətdir. Azərbaycan Respublikasının da tərəfdar olduğu Beynəlxalq konvensiyaya görə “uşaq fiziki və əqli cəhətdən yetkin olmadığına görə istər doğulmamışdan əvvəl, istərsə də doğulduqdan sonra xüsusi qayğı tələb edən bir varlıqdır”. Yəni ana qarnındakı uşağa istədiyi kimi davrana bilməz. Əgər istədiyi kimi yanaşıb, onu kamatoz vəziyyətə salırsa, burada ananın məsuliyyəti var və ana onu dərk etməlidir.

Ekspertiza onu gizlədirsə, o qadın “burada mən, Bağdadda kor xəlifə deyib” istədiyini edəcək. Heç kim onun önünü kəsə bilməz. Nə yazıq ki, belə də oldu...”

“40 illik həkimlə bu cür rəftar edirlərsə, sıravi vətəndaşlar nə gündə olar?”  

Heç kimə sirr deyil ki, “Prokurorluqda qəbul edilmiş qərarın ləğv olunmasına nail olmaq və yeni ekspertiza təyin etdirmək heç də asan proses deyil. Bununla belə təkrar ekspertizada ekspertlərin qoyulan sualdan təkrarən yayına bilməsi də asan məsələ deyil və həm də qarşılarında 40 illik təcrübəli və bilikli həkim varsa”, - deyə dosent əlavə edib.  

Məsələ ilə bağlı Məhkəmə -Tibbi Ekspertiza və Patoloji Anatomiya Birliyinin rəhbəri Ədalət Həsənovla dəfələrlə əlaqə yaratmağa çalışsaq da, zənglərimizə cavab verməyib. 

Məlumat üçün bildirək ki, Zeyqəm Süleymanov tanınmış alim-həkim olmaqla yanaşı həm də Azərbaycanın ağır günlərində aktiv siyasi fəaliyyətlə məşğul olmuş şəxsdir.

Ermənilərin Şuşanın, paralel olaraq Sədərək körpüsünün işğalı ərəfəsində Naxçıvana erməniləri caydırıcı qurğuların gətirilməsində və Sədərək körpüsünün işğalı planının pozulmasında Zeyqəm Süleymanovun da əməyi var. Zeyqəm Süleymanov 2000-ci illərdə AMİP-in qeyri-konstruktiv siyasi xəttinə etiraz olaraq partiyanı və onun Siyasi Şurasını tərk edib.
2003-cü il Prezident seçkiləri, 2005-ci il parlament seçkiləri zamanı ölkəmizi xaosa çəkmək istəyənlərin qarşısında cəsarətlə dayanıb.

Bundan əlavə “Lider” televiziyası ilə əməkdaşlıq edib, həm də ciddi siyasi-analitik məzmunlu məqalələrlə mətbuat səhifələrində sözünü deyib. Ümumilli lider Heydər Əliyevin siyasi kursunun Azərbaycan dövlətçiliyi üçün nə qədər vacib olduğunu dəfələrlə kəskin məntiqi ilə siyasi oponentlərinə isbat edib.

Qeyd edək ki, problem yalnız bundan ibarət deyil, ortada daha dəhşətli faktlar var və mövzunu diqqətdə saxlayacağıq...

Alçina Amilqızı, Bizim.Media