BİZİM TƏQVİM: 21 sentyabrda baş vermiş tarixi hadisələr

1981-ci ilin 21 sentyabrında BMT Beynəlxalq Sülh Gününün təsis olunması ilə bağlı qərar qəbul edib. İlk sülh günü 1981-ci ilin sentyabrında qeyd olunub. Həmin vaxtdan Beynəlxalq Sülh Günü hər il sentyabrın üçüncü çərşənbə axşamı qeyd edilirdi. Lakin 2002-ci ildə BMT sentyabrın 21-ni bu gün üçün dəqiq tarix olaraq müəyyənləşdirib. Beynəlxalq Sülh Günü BMT-nin Nyu-Yorkdakı baş qərargahının həyətindəki “Sülh zəngi”nin çalınması ilə başlayır.  

Bəs, sentyabrın 21-də dünyada daha hansı hadisələr baş verib? 

1. 21 sentyabr 1380-ci ildə Kulikovo döyüşü başa çatıb. 

2. 21 sentyabr 1529-cu ildə Sultan Süleyman Qanuni Vyananı mühasirəyə alıb.

3. 21 sentyabr 1792-ci ildə Fransada Qanunverici Məclis kral hakimiyyətini ləğv edib. 

4. 1858-ci ilin bu günündə Hindistanda Babur İmperiyası süquta uğrayıb. 

5. 21 sentyabr 1924-cü ildə Bakıda I Ümumazərbaycan diyarşünaslıq qurultayı keçirilib. 

6. 1949-cu ilin bu günündə Mao Tsedun Çin Xalq Respublikasının yarandığını elan edib. 

7. 21 sentyabr 1964-ci ildə Malta İngiltərədən müstəqilliyini əldə edib. 

8. 1978-ci ilin bu günündə İsraillə sülh sazişinə görə Suriya, Əlcəzair, Liviya və Fələstin Azadlıq Təşkilatı Misirlə əlaqələrini kəsib. 

9. 21 sentyabr 1981-ci ildə ABŞ Senatı ölkə tarixində ilk dəfə olaraq, bir qadını - Sandra Dey Okonnoru Ali Məhkəmənin sədri vəzifəsinə təsdiq edib. 

10. 21 sentyabr 2004-cü ildə Bakıda "Yoxsulluğun aradan qaldırılması üzrə strategiya haqqında" beynəlxalq konfrans öz işinə başlayıb. 

Sentyabrın 21-də bu tarixi şəxsiyyətlər xatırlanır: 

1. 21 sentyabr 1865-ci ildə milli teatrımızın ilk peşəkar aktyorlarından biri, rejissor, teatr təşkilatçısı Cahangir Zeynalov (1865-22.10.1918) anadan olub. XX əsrin əvvəllərində “Nicat”, “Səfa” və “Nəşri-maarif” mədəni-maarif cəmiyyətləri nəzdindəki teatr truppalarında aktyorluq edib, tamaşalara quruluş verib. 

2. 21 sentyabr 1938-ci ildə şair, yazıçı Nurəngiz Gün (Quliyeva; 1938-2014) anadan olub.  Azərbaycan Televiziyasının diktoru olub. “Var olun, qızlar...” filmində çəkilib. 

3. 21 sentyabr 1959-cu ildə filologiya elmləri doktoru, professor, AMEA-nın həqiqi üzvü, Əməkdar elm xadimi Nizami Cəfərov anadan olub. 2001-ci ildən Azərbaycanda Atatürk Mərkəzinin müdiridir. Milli Məclisin deputatıdır. 

4. 21 sentyabr 1982-ci ildə Əməkdar artist Hacıməmməd Qafqazlı (Quliyev; 1898-1982) vəfat edib. Lənkəranda anadan olub. Akademik DramTeatrında çalışıb. “Qızmar günəş altında”, “Yeddi oğul istərəm” və s. filmlərdə çəkilib.

Surxay Atakişiyev, Bizim.Media