BİZİM TƏQVİM: 21 apreldə dünyada nələr olub?

1408-ci ilin bu günündə  Sərdrud döyüşündə (Təbrizin yaxınlığında kənd) Qaraqoyunlu dövlətinin başçısı Qara Yusifin qoşunları Teymurləngin oğlu Miranşahın qoşunlarını məğlub edib, Miranşah isə öldürülüb. Bununla da Azərbaycanda Teymurilərin hökmranlığına son qoyulub. Bir qədər sonra Şirvanşahlar istisna olmaqla, bütün Azərbaycan torpaqları Qaraqoyunlu dövlətinin tərkibinə daxil edilib.

Bəs, 21 apreldə dünyada daha hansı hadisələr baş verib?

1.    İtaliya alimi və yazıçısı Varro Reatinusun hesablamalarına görə, e.ə. 573-cü ilin 21 aprelində Romulus və Remus tərəfindən Roma şəhərinin əsası qoyulub.

2.    1915-ci ilin bu günü Bakıda “Babayi-Əmir” həftəlik satirik jurnalın ilk nömrəsi çapdan çıxdı. Cəmi 65 nömrəsi işıq üzü görən jurnalda dövrün ədiblərindən Məmməd Səid Ordubadi, Əli Nəzmi, Əliağa Vahid və başqa ziyalılar çıxış edirdilər.
3.    1944-cü ilin 21 aprel tarixində Fransada qadınlara səsvermə hüququ verildi.

4.    21 aprel 1967-ci ildə Yunanıstanda hərbi çevriliş oldu. Yorqo Papadopulosun rəhbərliyi altındakı "polkovniklər dəstəsi" hakimiyyəti devirdi və bununla da 7 il sürəcək hərbi rejim başladı.

5.    1978-ci ilin bu günündə Azərbaycan SSR Ali Sovetinin sessiyasında Azərbaycanın yeni Konstitusiyası qəbul edilib. Konstitusiyada Azərbaycan dili respublikanın dövlət dili kimi təsbit olunub. (maddə 73).

6.    Günəşxarici planetlər 1994-cü ilin 21 aprelində polyak astronomu Aleksandr Volşan tərəfindən kəşf edildi.

7.    21 aprel 2009-cu ildə Dünya Elektron Kitabxanası saytının rəsmi açılışı olub.

8.    21 aprel həm də dünya Yaradıcılıq və İnnovasiya Günü kimi qeyd edilir.

21 apreldə həm də bu tarixi şəxsiyyətlər xatırlanır.

1.    18-ci əsr Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrindən biri Molla Vəli Vidadi 1709-cu ilin bu günü dünyaya gəlib.  

2.    21 aprel məşhur Azərbaycan sahibkarı, neft səneyiçisi və ictimai xadimi Şəmsi Əsədullayevin xatirə günüdür. O, 1913-cü ilin bu günü Bakıda 72 yaşında dünyasını dəyişib. (1841-1913) Xəzər dənizində neft və neft məhsulları daşıyan gəmiləri olan Əsədullayev xeyriyyəçiliklə də məşğul olub, “Nəşri-maarif” cəmiyyətinin fəal üzvü kimi tanınıb.

1903-cü ildə Bakı milyonçusu Moskvaya köçüb, Sankt-Peterburq və Moskvanın bir neçə yerində mülk tikdirib, yoxsul uşaqlar üçün məktəb açdırıb. Şəmsi Əsədullayev Nijni-Novqorodda keçirilən I Ümumrusiya Müsəlmanları Qurultayında iştirak edib.
3.    1816-cı ilin bu günündə məşhur ingilis yazıçısı və şairi Şarlotta Bronte anadan olub.

4.    Dünya ədəbiyyatının nəhənglərindən biri Mark Tven 1910-cu ilin bu günündə dünyadan köçüb.

5.    1926-cı ilin 21 aprelində Böyük Britaniya və Şimali İrlandiya Birləşmiş Krallığının kraliçası II Elizabet anadan olub. Vindzorlar sülaləsinin nümayəndəsi II Elizabet taxt-taca 1952-ci il fevralın 6-da yiyələnib, rəsmi tacqoyma mərasimi isə 1953-cü il iyunun 2-də keçirilib.

Surxay Atakişiyev, Bizim.Media