BİZİM TƏQVİM: 23 yanvarda dünyada nələr olub?

1992-ci ilin 23 yanvarında ABŞ Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyini tanıyıb.

Bəs, 23 yanvarda dünyada daha hansı hadisələr baş verib?

1.  1556-cı ilin 23 yanvar tarixindә ‘‘Әn çox insanın hәlak olduğu zәlzәlә’’ olaraq tarixә keçәn ‘‘Şensi zәlzәlәsi’’ Çinin şimal-qәrbindә baş verib. 8 bal gücündәki zәlzәlә nәticәsindә tәxminәn 830 min nәfәr hәlak olub. 

2.  23 yanvar 1792-ci ildə qənd və kofe qıtlığı Fransa paytaxtında kütləvi iğtişaşlarla nəticələnib.

3.  1849-cu il. Amerikalı həkim Elizabet Blakvel dünyanın ilk tibb təhsili alan qadını kimi tarixə düşüb.

4.  1912-ci il. Haaqada Beynəlxalq Opium Konvensiyası imzalanıb. Bu, narkotik maddələrin istifadəsini tənzimləyən ilk sənəd olub.

5.  1922-ci ilin bu günündə Torontoda şəkər xəstələrinə insulin kütləvi şəkildə tətbiq edilməyə başlanıb.

6.  23 yanvar 1950-ci ildə Təl-Əviv İsrail dövlətinin paytaxtı elan edilib.

7.  1973-cü ilin 23 yanvar tarixindә Amerika Birlәşmiş Ştatları ilә Şimali Vyetnam birliklәri arasında 10 il әvvәl başlayan ‘‘Vyetnam müharibәsi’’  Parisdә imzalanan atәşkәs ilә sona çatsa da, atәşkәs rejiminin müddәti çox az davam edib.  Amerika Birlәşmiş Ştatlarının son әsgәrlәrinin 1973-cü ilin mart ayında Vyetnamdan çıxmasından sonra  iki il әrzindә kommunist Vyetkonq qüvvәlәri ilә ABŞ tәrәfindәn dәstәklәnәn Cәnubi Vyetnam birliklәri arasında qarşıdurmalar davam etdi. 1975-ci ilin 30 aprel tarixindә Şimali Vyetnam birliklәrinin Cәnubi Vyetnamın paytaxtı Sayqonu nәzarәtinә keçirmәsi nәticәsindә ‘‘Vyetnam müharibәsi’’ sona çatdı.   

8.  23 yanvar 1990-cı ildə Sovet qoşunları 41 il əvvəl girdikləri Macarıstan ərazilərini tərk edib.

9.  2008-ci ilin 23 yanvar tarixindә Yunanıstan baş naziri Kostas Karamanlis Türkiyәyә tarixi sәfәr edib.Karamanlis  Türkiyәyә 49 il sonra sәfәr edәn ilk Yunanıstan baş naziridir.

Bəs, 23 yanvarda kimlər xatırlanır?

1.  1989-cu ilin 23 yanvar tarixindә ispaniyalı rәssam Salvador Dali 85 yaşında vәfat edib. Salvador Dali Pikasso ilә birgә sürrealizm cərəyanının ən məşhur nümayəndələrindən biridir.

2.  Professor, Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1989), Beynəlxalq Ekoenergetika Akademiyasının elmlər doktoru, Beynəlxalq Televiziya Akademiyasının həqiqi üzvü Elşad Quliyev 23 yanvar 1941-ci ildə anadan olub.

3.  Türkiyəli ağır atletdir. Naim Süleymanoğlu 23 yanvar 1967-ci ildə anadan olub. O 1992, 1996, və 2000-ci illərdə keçirilən Yay Olimpiya oyunlarının qızıl medalını qazanıb. Naim Süleymanoğlu həmçinin Dünya Çempionatında 22 dəfə qızıl, 1 dəfə gümüş və 1 dəfə isə bürünc medal qazanıb.

4.  Texnika elmləri doktoru, professor. Rusiya “Ali İqtisadiyyat Məktəbi” Milli Tədqiqat Universitetinin ali riyaziyyat kafedrasının müdiri.Fuad Ələsgərov 1951-ci ilin 23 yanvarında anadan olub.

5.  Coğrafiya elmlər doktoru, professor Rza Mahmudov 1952-ci ilin bu günündə doğulub.

6.  Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Yalçın Nəsirov 23 yanvar 1976-cı ildə dünyaya gəlib..

7.  Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, Qarabağ müharibəsi şəhidi Hikmət Muradov 1969-cu ilin bu günündə dünyaya göz açıb.

Surxay Atakişiyev, Bizim.Media